monda lingvo

monda lingvo

viernes, 12 de febrero de 2021

 LA FABLO DE LA KURĈEVALO KAJ LA AZENO

(Esperanto / Español / Français / English / Gaeilge / Deutsch / Polski / Ελληνικά)



Esperanto

LA FABLO DE LA KURĈEVALO KAJ LA AZENO (= La angla kompare al Esperanto)

Tiu ĉi mallonga rakonteto estis kreata de s-ro Seán Ó Riain, elstara irlanda diplomato, tutkora esperantisto, kaj pasia subtenanto de la irlanda lingvo.

  "Ni havas fieran purrasan kurĉevalon idealan por internacia komunikado (Esperanto). Tamen iuj ekstreme riĉaj kaj potencaj homoj produktas azenojn (… la angla). Ili estas tiel riĉaj kaj potencaj, ke ili cerbolavis la tutan mondon, kredigis, ke iliaj azenoj estas la plej rapidaj kvarpieduloj kaj ke la kurĉevalo ne ekzistas, ke eĉ se ĝi ekzistus, ĝi ne kapablus kuri ! La azenposedantoj faras grandegajn profitojn vendante azenojn. Ili kredigis al multaj homoj en ĉiuj landoj, ke «ĉiu devus posedi azenon». Tiu situacio alportas astronomie altajn profitojn al ili, tial por ili gravas kaŝi la veron. Ajna normala persono, kiu objektive ekzamenas la situacion, povas vidi, ke la kurĉevalo ekzistas, estas kvaroble pli rapida ol la azeno kaj fakte kostas multe malpli ol la multekosta azeno. Sed la propagando de la azenposedantoj iĝis ekde 1945 tiel potenca kaj ĉien penetranta, ke homoj ne volas aŭdi la vorton «kurĉevalo», ili ĉiuj ŝparas por posedi propran azenon! Multaj jam investis en azenojn kaj timas, ke la kurĉevalo iam estos serioze konsiderata… En Esperanto ekzistas bela proverbo: "Se la homaro subite malstultiĝus! "



----------------------------------------------------------------------------------------------------

Español

LA FÁBULA DEL CABALLO DE CARRERAS Y EL ASNO (= El inglés frente al esperanto)

Este pequeño cuento fue creado por Seán Ó Riain, destacado diplomático irlandés, esperantista de corazón y decidido defensor del idioma gaélico irlandés.

  "Tenemos un caballo de pura raza, digno de orgullo e ideal para la comunicación internacional: el esperanto. Sin embargo, unas gentes extremadamente ricas y poderosas crían asnos (...la lengua inglesa). Son tan ricos y tan poderosos que han hecho un lavado de cerebro al mundo entero y han hecho creer que sus asnos son los cuadrúpedos más rápidos y que el caballo de carrera no existe; y que incluso, si existiera, ¡no sería capaz de correr!   Los dueños de estos asnos consiguen beneficios enormes vendiéndolos. Hacen creer a multitud de gentes de todos los países que "todas las personas deberían poseer un asno". Esta situación les reporta beneficios astronómicos, y es la razón por la que es importante para ellos esconder la verdad. Cualquier persona normal que examine objetivamente la situación puede ver que el caballo de carrera existe, que es cuatro veces más rápido que el asno y que, de hecho, es mucho más barato que el costoso asno. Pero la propaganda de los propietarios de los asnos se ha convertido, desde 1945, en algo tan poderoso y tan intrusivo, que las gentes no quieren ni oír la palabra "caballo de carrera"; ¡todos ahorran para tener su propio asno! Muchos han invertido ya en la compra de asnos y temen que el caballo de carrera pueda ser algún día tomado en consideración de manera seria... En esperanto existe un bonito proverbio: "Si los hombres dejaran algún día de ser idiotas..."

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Français

LA FABLE DU CHEVAL DE RACE ET DE L'ÂNE (= L'anglais en face de l'espéranto)

Ce petit conte a été creé par Seán Ó Riain, diplomat irlandais distingué, espérantiste dans l'âme et ardent défenseur du gaélique irlandais.

  "Nous avons un cheval de course fier et idéal pour la communication internationale, l’espéranto. Cependant des gens extrêmement riches et puissants produisent des ânes (… l’anglais). Ils sont si riches et si puissants qu’ils ont fait un lavage de cerveau au monde entier et ont fait croire que leurs ânes étaient les quadrupèdes les plus rapides et que le cheval de course n’existait pas et que même s’il existait il ne serait pas capable de courir ! Les propriétaires des ânes font des bénéfices énormes en les vendant. Ils font croire à nombre de gens dans tous les pays que « chacun devrait posséder un âne ». Cette situation leur rapporte des bénéfices astronomiques, c’est la raison pour laquelle il est important pour eux de cacher la vérité. N’importe quelle personne normale qui examine la situation objectivement peut voir que le cheval de course existe, qu’il est quatre fois plus rapide que l’âne et qu’en fait il coûte beaucoup moins cher que l’âne qui lui est coûteux. Mais la propagande des propriétaires des ânes est devenue, depuis 1945, si puissante et si intrusive, que les hommes ne veulent pas entendre le mot « cheval de course », ils économisent tous pour avoir leur âne ! Beaucoup ont déjà investi dans l’achat d’ânes et ils craignent que le cheval de course soit un jour pris sérieusement en considération…. En espéranto il existe un beau proverbe: "Si les hommes cessaient tout à coup d’être idiots ! "





English

THE FABLE OF THE RACEHORSE AND THE DONKEY (= English versus Esperanto)

This little tale was created by Seán Ó Riain, distinguished Irish diplomat, Esperantist at heart and an ardent defender of the Irish language.

  "We have a proud racehorse, ideal for international communication (Esperanto). However, some extremely rich and powerful people produce donkeys (... English). They are so rich and powerful that they have brainwashed the whole world into believing that their donkeys are the fastest four-footed animals and that the racehorse does not exist, and even if it did exist, it could not run! The donkey-owners make huge profits by selling donkeys. They have many people in every country that "everyone should have a donkey". This situation brings them astronomically high profits, so it's very important for them to hide the truth. Any normal person, who objectively examines the situation, can see that the racehorse does exist, is four times faster than the donkey and in fact costs much less than the expensive donkey. But the propaganda of the donkey-owners since 1945 has been so powerful and ubiquitous that people do not even want to hear the word "racehorse", they are all saving to own their own donkey! Many have already invested a lot of money in donkeys and they fear that the racehorse will receive serious consideration at some stage ... In Esperanto there is a nice saying: "If the human race were suddenly to stop being stupid! "

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gaeilge

FINSCÉal AN CHAPAILL RÁSA AGUS AN ASAIL (= Béarla os comhair Esperanto)
 
Is é Seán Ó Riain, taidhleoir iomráiteach Éireannach, cainteoir Esperanto agus Gaeilgeoir díograiseach, a chruthaigh an finscéal beag seo.

"Tá capall rása bródúil againn, atá sár-oiriúnach don chumarsáid idirnáisiúnta (Esperanto). Mar sin féin, táirgeann roinnt daoine sárshaibhre ríchumhachtacha asail (Béarla). Tá siad chomh saibhir, cumhachtach san gur éirigh leo a chur ina luí ar an saol uile gurb iad a gcuid asal na hainmhithe is tapúla ar cheithre chos; ná fuil a leithéid de rud is capall rása ar an saol; agus fiú dá mbeadh sé ann, ná féadfadh sé rith! Déanann úinéirí na n-asal brabús ollmhór trí asail a dhíol. Thugadar ar a lán daoine i ngach tír a chreidiúint “gur cheart go mbeadh asal ag cách ". Tugann an staid seo brabús thar na bearta dóibh, agus mar sin tá sé an-tábhachtach dóibh an fhírinne a cheilt. Is féidir le gnáthdhuine ar bith, a scrúdaíonn an cás go hoibiachtúil, a fheiscint go bhfuil an capall rása ann, go bhfuil sé ceithre huaire níos tapúla ná an t-asal agus gur lú i bhfad an costas atá air ná ar an asal costasach. Ach tá bolscaireacht úinéirí na n-asal ó 1945 chomh cumhachtach, uileláithreach san nach mian le daoine fiú an focal "capall rása" a chloisint, tá siad uile ag coigilt chun a a-asal féin a cheannach! Tá a lán airgid infheistithe ag go leor daoine cheana féin in asail agus tá eagla orthu go ndéanfaí machnamh tromchúiseach ar an gcapall rása uair éigin ... tá ráiteas deas Esperanto ann a aistrítear mar "Dá n-éireodh an cine daonna go tobann as a bheith dúr!"

------------------------------------------------------------------------


-------------------------------------------------------------------

Deutsch

DIE FABEL VOM RENNPFERD UND DEM ESEL (Englisch gegen Esperanto)

Diese kleine Gesichte wurde von Seán Ó Riain geschrieben, einem wichtigen irischen Diplomaten, Esperantist im Herzem un Verteidiger der irischer Sprache.

 "Wir haben ein stolzes Rennpferd, ideal für die internationale Kommunikation (Esperanto). Einige extrem reiche und mächtige Leute produzieren jedoch Esel (Englisch). Sie sind so reich und mächtig, dass sie die ganze Welt einer Gehirnwäsche unterzogen haben, um zu glauben, dass ihre Esel die schnellsten vierfüßigen Tiere sind und, dass das Rennpferd nicht existiert, und selbst wenn es existieren würde, könnte es nicht rennen! Die Eselbesitzer machen enorme Gewinne durch den Verkauf von Eseln. Sie haben viele Menschen in jedem Land davon überzeugt, dass "jeder einen Esel haben sollte". Diese Situation bringt ihnen astronomisch hohe Gewinne, daher ist es für sie sehr wichtig, die Wahrheit zu verbergen. Jeder normale Mensch, der die Situation objektiv untersucht, kann erkennen, dass das Rennpferd existiert, ist viermal schneller als der Esel und in der Tat kostet viel weniger als der teure Esel. Aber die Propaganda der Eselbesitzer seit 1945 ist so mächtig und allgegenwärtig, dass die Leute nicht einmal das Wort "Rennpferd" hören wollen, sie alle sparen, um ihren eigenen Esel zu besitzen! Viele haben bereits viel Geld in Esel investiert und befürchten, dass das Rennpferd irgendwann ernsthaft in Betracht gezogen wird ... In Esperanto gibt es ein schönes Sprichwort: "Wenn die Menschheit plötzlich aufhören würde, dumm zu sein!"

----------------------------------------------------------------------------
Polski

Bajka o koniu wyścigowym i osiołku (= angielski kontra
esperanto)

Ta mała opowieść została stworzona przez Seána Ó Riaina,
wybitnego irlandzkiego dyplomatę, esperantystę w sercu i
zagorzałego obrońcę irlandzkiego gaelickiego.


   Mamy dumnego konia wyścigowego czystej rasy, idealnego do
komunikacji międzynarodowej (Esperanto). Jednak niektórzy
niezwykle bogaci i potężni ludzie produkują osły (angielski). Są
tak bogaci i potężni, że zrobili pranie mózgu całemu światu, aby
uwierzył, że ich osły są najszybszymi czworonożnymi zwierzętami
i że koń wyścigowy nie istnieje, a nawet gdyby istniał, nie mógłby
biec! Właściciele osłów osiągają ogromne zyski ze sprzedaży
osłów. Przekonali wielu ludzi we wszystkich krajach, że „każdy
powinien mieć osła ". Sytuacja ta przynosi im astronomicznie
wysokie zyski, więc bardzo ważne jest dla nich ukrywanie prawdy.
Każda normalna osoba, która obiektywnie bada sytuację, może
zobaczyć, że koń wyścigowy istnieje, jest cztery razy szybszy niż
osioł i w rzeczywistości kosztuje znacznie mniej niż drogi osioł. Ale
propaganda właścicieli osłów od 1945 roku stała się tak potężna i
wszechobecna, że ​​ludzie nawet nie chcą słyszeć słowa „koń
wyścigowy”, wszyscy oszczędzają na własnego osła! Wielu już
zainwestowało dużo pieniędzy w osły i obawia się, że na pewnym
etapie konie wyścigowe zostaną poważnie wzięte pod uwagę...
W esperanto istnieje ładne powiedzenie: „Gdyby rasa ludzka nagle
zmądrzała!”
 
---------------------------------------------------------------------




ελληνική γλώσσα

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΑΛΟΓΟΥ ΚΟΥΡΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΪΔΑΡΟΥ (= Η Αγγλική σε σύγκριση με την Εσπεράντο)


Αυτό εδώ το μικρό διήγημα γράφτηκε από τον κ. Sean O Riain, εξέχοντα Ιρλανδό διπλωμάτη, ένθερμο εσπεραντιστή και παθιασμένο υποστηρικτή της ιρλανδικής γλώσσας.

"Έχουμε ένα υπερήφανο καθαρόαιμο άλογο κούρσας, ιδανικό για τη διεθνή επικοινωνία (Εσπεράντο). Όμως, κάποιοι υπερβολικά πλούσιοι και ισχυροί άνθρωποι παράγουν γαϊδάρους (... η Αγγλική). Είναι τόσο πλούσιοι και ισχυροί, ώστε έχουν κάνει πλύση εγκεφάλου σε όλο τον κόσμο, τον έχουν πείσει  ότι τα γαϊδούρια τους είναι τα ταχύτερα τετράποδα και ότι το άλογο κούρσας δεν υπάρχει, ότι, ακόμα κι αν υπήρχε, δε θα μπορούσε να τρέξει! Οι κάτοχοι των γαϊδάρων αποκομίζουν τεράστια κέρδη, πουλώντας γαϊδάρους. Έχουν κάνει πολλούς ανθρώπους, σε πολλές χώρες, να πιστέψουν ότι "ο καθένας θα έπρεπε να έχει γάιδαρο". Αυτή η υπόθεση τούς αποφέρει αστρονομικά υψηλά κέρδη, και γι' αυτό έχει μεγάλη σημασία γι' αυτούς να κρύβουν την αλήθεια. Όποιος φυσιολογικός άνθρωπος εξετάσει αντικειμενικά την υπόθεση, θα μπορέσει να δει πως το άλογο κούρσας υπάρχει, είναι τέσσερις φορές ταχύτερο από το γάιδαρο και στην πραγματικότητα κοστίζει πολύ λιγότερο απ' ό,τι ο ακριβός γάιδαρος. Όμως, η προπαγάνδα των κατόχων γαϊδάρων, από το 1945, έχει γίνει πολύ ισχυρή κι έχει εισχωρήσει παντού, έτσι, που οι άνθρωποι δε θέλουν να ακούσουν τις λέξεις "άλογο κούρσας", όλοι κάνουν οικονομίες για να αποκτήσουν το δικό τους γάιδαρο! Πολλοί έχουν επενδύσει ήδη στα γαϊδούρια και φοβούνται, πως το άλογο κούρσας κάποτε θα εκτιμηθεί σοβαρά ... Στην Εσπεράντο υπάρχει μια όμορφη παροιμία: "Αν η ανθρωπότητα έπαυε ξάφνου να είναι ηλίθια! 

 



                            

 






jueves, 11 de febrero de 2021

21 DE FEBRERO: DÍA INTERNACIONAL DE LA LENGUA MATERNA

(Reflexiones en voz alta. Probablemente, mi testamento ideológico)



El esperanto en el edificio de "Un Mundo Mejor"

    Hace ya tiempo que pienso que la "historia de las civilizaciones" es, en gran medida, la historia de la barbarie y de la ignorancia: esclavitud, guerras, genocidios, adoración de deidades inexistentes, maltrato a la mujer, uso de supersticiones entre la población, negación y persecución de la verdad científica... Pese a todo, soy de los que creen que la humanidad avanza hacia el bien. En efecto, los ilustrados el Siglo XVIII empezaron a "disipar tinieblas y a cortar cadenas". Y desde entonces la comunidad humana avanza: superando lentamente injusticias muy dolorosas, con aprendizajes lentos, rectificando tarde, con traspiés y con pasos hacia atrás... Pero avanza. Estamos mejor que hace 200 años. Seguro. Pero, ¡ay!, ¡queda tanto por hacer! 

  En efecto, tras un largo proceso evolutivo está cada vez más aceptada la necesidad de avanzar hacia la justicia y hacia la armonía en el ámbito social y económico. De igual manera, es cada vez más evidente que los recursos medioambientales han de ser utilizados de manera racional y respetando la biodiversidad. Asimismo, va calando la idea de que solo los medios pacíficos valen para conseguir los objetivos que cada cual se proponga; que solo sin violencia se puede proponer y buscar "el bien", ya sea el bien individual o el colectivo. Todo esto va calando de manera muy, muy lenta. Y, en gran medida,  quizá solo en teoría. Y es cierto que lastres como el nacionalismo o el neoliberalismo dificultan el proceso. De acuerdo. Pero la humanidad avanza. Porque está claro que hoy día ya nadie defiende la esclavitud; y que hoy día ya nadie niega el derecho de todo el mundo a la salud y a la educación. Y porque ya son muy pocos los que defienden el uso de la fuerza y de la guerra para solucionar las diferencias. Afortunadamente, estas tendencias son ya imparables. Pero quedaría un cuarto pilar para construir este edificio al que llamaríamos "un mundo mejor": el pilar de la justicia cultural.

Muchos se sorprenderían de saber que la biblioteca de la Asociación Británica de Esperanto cuenta con más de 30.000 elementos (15.000 libros y el resto son revistas, discos, archivos digitales, etc)


   Es difícil calcularlo con precisión, pero en el mundo se hablan más de 6.000 idiomas y dialectos. La justicia cultural significa que cada individuo, cada pueblo, cada etnia, ha de tener derecho a utilizar su lengua materna en cada faceta de la vida. Es evidente que, por diversas razones, pueden también aprenderse otras lenguas y se puede acceder a otras culturas. Y si esto sucede de manera voluntaria es, de entrada, algo positivo. Pero los hablantes nativos de lenguas "grandes" viven siempre en ventaja cultural y social respecto a los hablantes nativos de lenguas "pequeñas". (Es cierto que puede suceder que una lengua sea "grande" en unos contextos y "pequeña" en otros. Pero ese no es el tema de este artículo). Es muy evidente que los hablantes de las lenguas numéricamente poderosas jugarán "el partido de la vida" siempre con ventaja. También en este ámbito -como en tantos otros- unos ejercerán de "amos", y otros harán el papel de "esclavos". Y una de las consecuencias más graves de todo esto es que las lenguas pequeñas tienden a desaparecer. Es, por tanto, una situación injusta desde el punto de salida. A partir de ahí, no es posible hablar en serio de "respeto a la diversidad cultural" ni de "igualdad de derechos". Ni siquiera se podría hablar de democracia.

   Por motivos complejos, ninguno de los problemas expuestos al principio (justicia socioeconómica, respeto al medio ambiente, soluciones pacíficas a los problemas) son fáciles de solucionar. Pero la "justicia cultural" sí que sería fácil: basta con potenciar y utilizar como lengua internacional -e interétnica- de comunicación un instrumento neutral, un instrumento que esté "al alcance de todos los bolsillos y de todas las inteligencias". Un instrumento diseñado por un científico con alma de poeta. Una lengua que recoge muchos elementos de lenguas "étnicas" ya existentes, pero que los racionaliza y los purifica, presentándose como algo nuevo que viene a jugar un papel que es imposible que las lenguas étnicas puedan jugar de manera decente. Una lengua usada y perfeccionada por una comunidad pequeña y ninguneada históricamente. Pero una comunidad más numerosa de lo que muchos puedan sospechar y que sabe muy bien que lo que está construyendo -ladrillo a ladrillo- es la base imprescindible para un mundo mejor. 

   Y aunque la mayoría de la población lo desconozca, ese instrumento ya existe desde finales del siglo XIX, y se llama Esperanto. La enseñanza y el uso del esperanto no solo aportaría una solución justa en la comunicación y en la difusión de la cultura a nivel "global", sino que ayudaría mucho también a superar los atávicos y permanentes conflictos entre comunidades vecinas por imponer su lengua en situaciones de coexistencia. El ideario de esta lengua se resumiría en algo así como: "Para cada pueblo, su idioma y su cultura. Para todos -como una especie de punto de (re)unión-, el esperanto".* 

----------------------------------------------------------------------------------------------------

  * Y es que esto va mucho más allá de solucionar los problemas de comunicación (para eso también valdrían el Globish, los diccionarios y los traductores; incluso podríamos entendernos mediante gestos); y también va mucho más allá de establecer soluciones justas y pacíficas entre los pueblos ("bastaría" con declarar oficiales las 6.000 lenguas del mundo y firmar y cumplir un tratado de desarme multilateral). Porque el esperanto consigue que quienes se animan a aprenderlo experimenten pronto el sentimiento de que, con independencia del origen geográfico, de la condición social y de los gustos e ideas de cada persona, hay algo -casi indefinible- que sirve de punto de encuentro para todo el que quiera formar parte de esa aventura cultural que se llama esperanto. Y ese "algo indefinible" yo lo identificaría con el amor, entendido en sentido amplio. Decía la profesora Esther Schor -de la Univesidad de Princeton- que son muchas las razones que pueden llevar a una persona a aprender esperanto; pero que siempre aparece una constante: el amor (amor a la humanidad, a la justicia, a la belleza...) Estoy muy seguro de que ningún acuerdo comercial ni político ni social, ni ninguna religión ni ninguna asociación deportiva podrán conseguir nunca llegar tan lejos. 

 ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 

 Desgraciadamente, el movimiento esperantista no puede hacer más de lo que hace. Son las instituciones internacionales y las autoridades educativas las que tienen que dar los pasos necesarios. Para eso es necesario empezar a derribar los prejuicios que ya el doctor Zamenhof sabía que se iban a levantar contra el esperanto (prejuicios que muchos otros intelectuales -como Claude Piron o Umberto Eco- han establecido como la causa principal del lento avance del esperanto). En este sentido, merecen destacarse las actitudes positivas de la Unesco y del gobierno chino en su apoyo reciente a la causa del esperantismo.

  Feliz Día Internacional de la Lengua Materna. Feliz avance hacia un mundo mejor.


                                                 Cartel de 2021 en esperanto

Cartel en español de la Unesco de años anteriores

Cartel de 2021 en español

Cartel de 2021 en árabe

"Paz por medio del esperanto"
 


Desde 2017 la Unesco publica su revista oficial también en esperanto

 
Libro publicado recientemente (en edición bilingüe chino-esperanto) con motivo de los 70 años de la creación de la Unesco
 

El valor didáctico del esperanto merece tratamiento aparte










 







lunes, 8 de febrero de 2021

 SERVAS: HISTORIO PRI PACO

  Traduko en Esperanton de la originala hispanlingva videofilmo kiu nomiĝas:“Servas: Una historia de paz”. Temas pri ia porinfana fabelo kie oni rakontas la originon kaj historion de la internacia organizaĵo “Servas”, kreita post la Dua Mondmilito, kaj kies celo estas la atingo de la tutmonda paco pere de la interkonatiĝado kaj kunvivado de homoj el diversaj devenoj.

   Pro tio, ke la video jam enhavas tutan kompletan hispanlingvan skribitan tekston, mi nur enmetos la respondajn esperantajn tradukojn.


Jen insigno de Servas Hispanio kaj Andaluzio


-----------------------------------------------------------------------------------------

- Originala ideo kaj voĉo: Amparo Fernández Cano
- Esperantigis: Juan García del Río
- Muntis: Luis Miguel Avendaño

Jen la ligilo al la videohttps://www.youtube.com/watch?v=vhGjbjifa70
Kaj jam en esperanta subtekstohttps://www.youtube.com/watch?v=-yJf_i7wqW8
---------------------------------------------------------------------------------------

Servas. Una historia de paz
Servas: historio pri paco


Antaŭ ne multe, ne multe da tempo, homoj daŭre luktadis milite.
Pasigis ili la tagojn luktante kaj luktante.

Luktis ili interpopole, kaj militojn deklaris unuaj landoj al aliaj.
Okazis ke la ĉefoj de ĉiu lando diris al sia gento, ke la homoj de la aliaj landoj kulpas pro la enlandaj problemoj, kaj ili tion kredas, ĉar ili ne konis la fremdulojn. Kaj jen ĉio ekkonfuziĝis!

Kelkaj militoj estis malgrandaj, kaj rapide pasis; sed aliaj militoj estis teruraj, kaj longege daŭris; kaj tie partoprenis multaj, multaj soldatoj; soldatoj el la tuta mondo.

Tio okazigis, ke ĉiuj estas tre tristaj: la soldatoj, iliaj gepatroj, iliaj gefiloj... Ĉar tiuj, kiuj iris militen, ofte ne revenis, aŭ revenis ege vunditaj; aŭ iliaj koroj multe doloris...

Tiel, kiam la lasta tutmonda milito finiĝis, ĉio estas ĝojo.

Homoj estis tiel, tiel feliĉaj pro tio, ke finfine paco regas, ke ili decidis ion fari celante tion, ke ne estu pluaj militoj.
En diversaj partoj de la mondoj, ekkreiĝis grupetoj da homoj, kiuj nomiĝis konstruantoj de paco.

En unu el tiuj grupoj, estis knabo kiu nomiĝas Bob. Bob loĝis en Usono kaj li ege ŝatis vojaĝi kaj konatiĝi kun interesaj homoj; sed tio kio vere plaĉis al Bob estas vivi pace; li tute ne ŝatis militojn.

Tiam, dum li studis en Danio, kaj post multe da pripensado pri kion fari cele ke homoj ne plu luktu, Bob ekpensis ideon, grandan ideon.

Li pensis: se ni vojaĝus al aliaj mondopartoj kaj ni restus en domoj de aliaj homoj, ni ekamikiĝus;
Tiel, kiel oni ja scias, amikoj ne interbatalas. Do, se oni havas multajn, multajn amikojn el aliaj landoj, oni ne batalos kontraŭ ili, nek kontraŭ ties najbaroj. Kaj tiamaniere, ne estos militoj.

Jen tion pensis Bob. Kaj pro tio, ke li tiom entuziasmiĝis pri tiu ĉi ideo, li sendis leteron al sia amikino Ester, kiu loĝis en Usono, por rakonti tion al ŝi. Kaj Ester, kiu estis tre bona kaj saĝa avino, diras ke ŝi tutkore helpos lin.

Tiam, Ester komencis paroli al unuaj kaj aliaj familioj, cele vidi ĉu ili interesiĝas pri gastigi homojn el aliaj landoj en siaj hejmoj: homoj kiuj parolas aliajn lingvojn, homoj kiuj observadas aliajn religiojn, kiuj havas aliajn vivo-morojn...

Kaj okazis ke multaj homoj interesiĝas.

Tiel, Ester komencis skribi la adresojn de la domoj de ĉiuj tiuj homoj en longegaj listoj. Ŝi skribis unu, du... dek du, kaj tridek, kaj cent, kaj pli; unu listo po ĉiu lando kiu volas partopreni.

Bob estis tiel kontenta pro sia ideo kaj pro la granda helpo de Ester, ke li ekpensis nomi tiun genian ideon. Tiel, li nomis ĝin SERVAS kiu signifas, en iu lingvo kiu nomiĝas Esperanto, “servi aliulojn”.

Kaj ekde tiam, estas multaj homoj kiuj vojaĝadas tramonde al domoj de aliaj homoj, ili konatiĝas pli bone kaj ili ege, ege amikiĝas...

...Ĉiuj tiuj, kun la revo konstrui pacon, ĉar... “kie estas AMIKECO, ne estas militoj”.

Kaj ĉu vi konas la plej bonaĵon de tiu ĉi historio? Ke tio ne estas elpensita historio, sed estas ĝi vera; kaj Bob ekzistis, kaj ankaŭ Ester; BOB LUITWEILER, pli ol 50 jarojn poste...

Kaj sia amikino ESTHER HARLAN.

Kaj ni estas en unu el tiuj listoj kaj ni gastigas hejme homojn el multaj partoj de la mondo, kaj tion ni ŝategas. Kaj ankaŭ estas ni konstruantoj de paco.

“Ĉar kie estas AMIKECO, ne estas militoj”. FINO.
 
Bob Luitweiler, fondinto de Servas


(La videofilmeto estas kreita de Amparo Fernández Cano kaj Luis Miguel Avendaño por SERVAS Hispanio)













sábado, 6 de febrero de 2021

 

GLORKANTO AL ESPERANTO


   Ĉi tie mi simple kopias unu el miaj plej ŝatataj poemoj, kiu estas dediĉita al la lingvo Esperanto kaj al ties sen-egala “spirita valoro”. Dankon, Nadija.


Nadija Andrianova (1921-1998)



GLORKANTO AL ESPERANTO

Ho, mia kara lingvo Esperanto,
miraklo vera kaj neripetebla,
ŝlosil' magia, kiu malfermadas
de ĉiuj landoj, kontinentoj pordojn,
kaj same -de la bonaj homoj- korojn.
Vi, mia amo, mia vivo kaj konsolo,
multfoje savis min de malespero
dum krudaj, tristaj, dolorigaj horoj,
kiam mi pensis min jam forlasita plene
de ĉiuj karaj kaj amataj homoj,
kaj vivo ŝajnas perdi celon kaj valoron...
Nur sola vi dum tiuj tristaj horoj
helpadis min retrovi ekvilibron
animan kaj plenigi kor-vakuon
per viaj sonoj melodiaj, belsonoraj,
kaj per ideoj plej humanaj, kiuj
kunigas la bonvolajn pac-amantojn
el ĉiuj anguletoj de l' planedo
en unu grandan rondon familian.
Ho, kara, nobla lingvo Esperanto,
mirakla ilo por interkompreno!
Ĝis lasta spiro kun fervoro
mi gloros, benos vin
el tuta mia koro...



Poemo eltirita el la libro de Ukraina verkistino Nadija Hordijenko-Andrianova: "Vagante tra la mondo maltrankvila". (Budapest, 1987)

 


 SAMIDEANO  (Nura trans-skribado de la teksto)

(Komponis, kantis kaj registris: Eterne Rima)

Hodiaŭ mi serĉis trarete la tekston de “Samideano”, fama kanto tre ŝatata de mi, kiun Eterne Rima publikigis per Vinilkosmo en 2010. Sed, post iom longa serĉado, ŝajnis ke neniu tiun skribadon iam faris!! Do, jen mi tion faris!

https://www.youtube.com/watch?v=PrHU_lICydA

--------------------------------------------------------------------------------------

Samideano, ĉu vi atendas ĝis la “Fina Venko”?
samideano, ni ĉiuj sidas sur la sama benko
samideano, ĉu vi laboras por pli bona mondo? Ho, jes!
samideano, kion signifas “familia rondo”?

Multaj homoj miras kaj miras kiam mi Esperanton parolas
la klarigo estas simpla: mi tiel volas
kaj mi ne vivas en histori’, nek venas de l’ futur’
mi ekzistas hodiaŭ, antaŭ mi nenia mur'
mi volas esti bona homo, kun amikoj en ĉiu domo
saluti esperantistojn en Ŝanhajo kaj en Romo
kaj en ĉiuj lokoj, kiujn ne eblas mencii
vi devas tion scii.

Samideano, ĉu vi atendas ĝis la “Fina Venko”?
samideano, ni ĉiuj sidas sur la sama benko
samideano, ĉu vi laboras por pli bona mondo? ho, jes!
samideano, kion signifas “familia rondo”?

Ĉu Esperanto iam venkos?
ne demandu min; eble ĝi jam venkis
sed oni ne sufiĉe tion prezentis
ĉar sentis homoj jam fari aferojn tute aliajn;
ne gravas. Mi ja havas amikojn miajn
por mi certe tio bonas, mi pli multe ne bezonas
bele estas tiel, mi nenion al vi ordonas
ne batalas, mondon ne ŝanĝas, ĉar ne eblas.
Tio ja kompreneblas!!

Samideano...(ree)